• Czym się zajmuję czyli garść wiedzy o specyficznych trudnościach w nauce.

        •  

          Co to są zajęcia reedukacyjne?

                          Zajęcia reedukacyjne, korekcyjno-kompensacyjne lub terapia pedagogiczne (te trzy nazwy określają ten sam rodzaj zająć), są to specjalistyczne zajęcia dla dzieci mających specyficzne  trudności w nauce. Specyficzne trudności to nieprawidłowości w rozwoju dziecka, które powodują, że nie jest ono w stanie w pełni opanować materiału nauczania, pomimo wkładanego dużego wysiłku. Najczęściej określa się je terminami:

           

                  Dysleksja- na określenie trudności w czytaniu

                  Dysgrafia- na określenie trudności w prawidłowym zapisie graficznym

                  Dysortografia- na określenie trudności w poprawnej pisowni

                  Dyskalkulia – na określenie trudności z liczeniem

           

          Rodzicu! Zanim zaczniesz podejrzewać Swoje dziecko o którąś z powyższych przypadłości sprawdź ile czasu poświęca ono na naukę czytania, pisania i pracę w domu. Jest jeszcze jeden termin wymyślony przez psychologów:

           

                Dyspracja- określający trudności z wzięciem się do pracy

           

          Specyficzne  trudności w nauce - objawy

           

             Zaburzenia funkcji wzrokowych- to trudności związane z percepcją wzrokową (postrzeganiem)  i pamięcią wzrokową (często mówimy o dysleksji "typu wzrokowego")- najczęstsze objawy 
          §        dziecko ma problemy z rysowaniem: rysunki proste, schematyczne- geometryzacja rysunków szczególnie postaci ludzkiej,trudnosci z rozmieszceniem elementów- drobią malutki rysunek w rogu lub nie mieści się im on na kartce.

          §        kłopoty z odwzorowywaniem: szlaczki, kształty, dokończaniem wzoru  

          §         nie potrafi opowiadać co widać na obrazku, opis jest chaotyczny, wypowiedzi nie są ogólne lecz  bardzo szczegółowe-brak spostrzegania całościowego ,ma kłopoty z  porównywaniem dwóch rzeczy nie widzi różnic i podobieństw

          §          trudności z rozpoznawaniem liter, myli litery i cyfry o podobnym kształcie (M-N-W, P-B-D-R, L-I-T-Ł, 6-9 3-E, ), nie pamięta co dany znak oznacza

          §         przy czytaniu popełniane błędy,  dzieci często zacinają się, sprawiają wrażenie jakby się jąkały, gubią się w tekście nie mogą znaleźć miejsca w którym przerwały czytanie, nie potrafią śledzić tekstu wzrokiem gdy czyta ktoś inny

          §         trudności w zapamiętywaniu kolejności liter w wyrazie i ustawianiu ich we właściwym porządku: czyta WÓR zamiast RÓW, KORWA zamiast KROWA, MASA zamiast SAMA itp.

          §          tempo czytania wolne, dziecko koncentruje się tak na technice czytania, że nie rozumie co czyta

          §         nie przywiązują uwagi w pisaniu liter do kropek, ogonków, kresek

          §          może łączyć jeden lub więcej wyrazów w całość ( nicniemam), lub nieprawidłowo dzielić wyrazy  (odra na pada), niechęć do przenoszenia wyrazów (piszą na marginesie, w linijce pod  spodem, lub  wychodzą na sąsiednią stronę)

          §         błędy ortograficzne mimo znajomości reguł, ten sam wyraz za każdym razem może być pisany inaczej, nie umie poprawić swoich błędów, nie widzi ich

           

          W starszych klasach:

          §         zaburzenia orientacji przestrzennej w wypowiedziach, nie zapamiętuje nazw wyrażających stosunki przestrzenne (nad, pod, wyżej, niżej, obok, pomiędzy)

          §         problemy z muzyką i zapisem nutowym

          §          kłopoty ze zrozumieniem czegoś co jest rozpisane w tabelkach, grafach, wykresach

          §          kłopoty z liczeniem pisemnym (mnożeniem, dzieleniem, dodawaniem), geometrią

          §          trudności w odczytywaniu map, zapamiętywaniem wzorów (matematycznych, fizycznych, chemicznych)

          §          problemy z nauką języków obcych- przyporządkowaniem nowych fonemów do znanych już liter (j,angielski)  lub nowych znaków do znanych głosek (j.rosyjski)

          §         na zajęciach wf trudności w poruszaniu się w przestrzeni (musztra, marsz w rzędach)

          §         trudności w nauce tańca

           

          Zaburzenia funkcji słuchowych to trudności związane z percepcją słuchową  (często mówimy o dysleksji „typu słuchowego”)– najczęściej objawiają się:

          §         słabą pamięcią słuchową- dziecko nie pamięta np.: dłuższych wypowiedzi, wieloczłonowych   poleceń.

          §         nie potrafi powtórzyć całego zdania, nauczyć się na pamięć wiersza czy piosenki w takim tempie jak inni

          §         gorzej zapamiętywane są usłyszane wiadomości, przekręca je, przekręca nowo usłyszane wyrazy

          §         dziecko ma uboższy zasób słów i pojęć, nie zna synonimów danego słowa myli je, myli znaczenie słów podobnie brzmiących, wypowiedzi są uboższe, częste powtórzenia, zaczynanie zdań od tych samych słów

          §         mogą być zaburzenia mowy, przy dłuższych wyrazach zmieniana jest kolejność liter, mylą się końcówki, rodzaje, mowa niegramatyczna, nowe wyrazy są zniekształcane

          §         dziecko bardzo źle zapamiętuje fonemy literowe, myli głoski podobnie brzmiące K-G, T-D, Ą-Ę, S-Z, C-DZ, DŹ-CZ, SZ-RZ, Ś-Ź, zamienia Ą-OŁ, Ę-EŁ, Ą-ON

          §         nie potrafi przyporządkować głoski do jej znaku graficznego, nawet jeśli prawidłowo przyporządkowują literę do głoski nie składają ich w wyraz (nie dokonuje syntezy)

          §         ma trudności z określaniem miejsca głoski w wyrazie, z dzieleniem zdań na słowa, wyrazów na sylaby i głoski (analizą wyrazu)

          §         nie łączy sylab w wyrazy, długi okres przejścia z głoskowania do czytania sylabami i całymi wyrazami

          §         nie potrafi nauczyć się czytać z intonacją, znakami przestankowymi

          §         nie potrafi czytać dla siebie ze zrozumieniem a tym samym wyciągać treści i wniosków z przeczytanego tekstu

          §         przy pisaniu ze słuchu problemy z wyodrębnianiem wyrazów: mogą tworzyć jeden ciąg (Wojtekidziedoszkoły ) lub być sztucznie dzielone  (Wojtek i dzie dosz koły),

          §         zmiany kolejności  liter w wyrazie

          §         kłopoty z pisaniem zmiękczeń ZI-Ź, SI-Ś, CI-Ć, NI-Ń, DZI-DŹ, nie słyszy różnic w wymowie

           

               W starszych klasach:

          §         trudności z nauką języków obcych (mniejszy zasób słów, nie pamięta nowych słówek, myli głoski polskie z obcymi, zapisuje polskimi znakami  wyrazy obcojęzyczne, nie pamięta, wymowy poszczególnych głosek )

          §         wolniej uczy się piosenek, wierszy

          §         nie rozpoznaje utworów muzycznych, brzmienia instrumentów

          §         problemy z nauką tabliczki mnożenia

          §         historia problemy z opanowaniem dat

          §         wszystkie przedmioty w których wiedza jest przekazywana w formie wykładu

           

          Zaburzenia funkcjonowania analizatora kinestetyczno-ruchowego- to trudności związane z prawidłowym napięciem mięśniowym i kontrolowaniem tego napięcia przez dziecko.  Złe napięcie mięśniowe jest często u dzieci zaczynających naukę związane z dużymi emocjami - do głównych objawów należą:

          §         brak koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej- nie potrafi wykonywać poleceń ruchowych, naśladować ruchów innych osób

          §         za duże ruchy, nie współmierne do tego co chce dziecko osiągnąć, może przypadkowo niszczyć przedmioty

          §         ruchy niecelowe, chaotyczne, nieprecyzyjne nie potrafi nawlec igły, korali na nitkę, włożyć jednego przedmiotu w drugi

          §         ogólnie obniżona sprawność ruchowa: wolno się ubiera, krzywo zapina guziki w ubraniu, nie wiąże butów, zakłada ubrania na lewą stronę, tył na przód

          §         w teczce bałagan, gubią różne rzeczy, niszczą przybory szkolne

          §         drobne ruchy są odwzorowaniem ogólnej sprawności organizmu, dlatego występują problemy z pisaniem, rysowaniem, manipulacją

          §         w rysunkach brak precyzji, są chaotyczne, duży nacisk kredki lub ołówka na kartkę (dziury w kartce), ołówka nie można wytrzeć gumką

          §         rysunki i zeszyty brudne pogięte, z pozaginanymi rogami, pomazane gumką, często podarte

          §         w pisaniu litery duże, poza linijkami, często nie są łączone lub łączone na różnych poziomach, o różnym stopniu nachylenia, różnej wielkości,

          §         obniżony poziom graficzny pisma, litery niedokończone „a” wygląda jak „u”,   „m” jak „n”, brak  niektórych elementów litery, częste skreślanie i poprawianie liter

          §         pismo mało czytelne, tempo pisania bardzo wolne

          §         nie potrafi zrobić wyklejanki z kolorowego papieru, lepić z plasteliny

          §         trudności z precyzyjnym wycinaniem: wycina krzywo, zdarza się, że utnie ważną część pracy

          Inne przedmioty

          §         na innych przedmiotach: brzydkie prowadzenie zeszytów (może utrudniać naukę tych przedmiotów),

          §         nieudolność na zajęciach z w-f ( łatka klasowej niezdary, mija się z piłką, nieprecyzyjnie wykonuje ćwiczenia, nie trafia do kosza),

          §         zajęciach z techniki i plastyki (nie potrafi lepić, szyć, wykonać precyzyjnego rysunku technicznego, majsterkować, trudności z wykonywaniem estetycznej pracy plastycznej), 

          §         matematyki (geometria- rysowanie figur, siatek brył, liczenie pisemne)

           

           

          Zaburzenia procesu lateralizacji – czyli dominacji jednej z półkul mózgowych w funkcjonowaniu ciała. Prawidłowa jest lateralizacja jednostronna (oko, ręka, noga po jednej stronie ciała są silniejsze, bardziej sprawne ). Do zaburzeń dochodzi wtedy gdy nie ma dominacji  jednej ze stron ciała (lateralizacja nieustalona) lub gdy narządy „silniejsze” nie są po tej samej stronie ciała np.: silniejsze jest prawe oko i lewa ręka (lateralizacja skrzyżowana) – objawia się:

          §         w piśmie pojawiają się elementy pisma lustrzanego, szlaczki rysują od końca, od końca układa litery w rozsypankach literowych, litery są pisane odwrotnie

          §         mylą im się kierunki, trudności w orientacji przestrzennej ( w nowych miejscach mogą błądzić np. w szkole mogą nie trafiać do klasy, toalety, do swojego boksu w szatni)

          §         nie rozróżnia stosunków przestrzennych (nad, pod, wyżej, niżej, obok, pomiędzy)

          §          nie pamiętają kierunku działania przy grach planszowych, układankach klockach

          §         nieprawidłowa orientacja w schemacie ciała, mylą rękę lewą z prawą

          §         odwracają litery mylą im się litery i cyfry o podobnym kształcie lecz odwrócone w przestrzeni (M-W,  p-g-d-b , 6-9, 3 z dużym pisanym e ),

          §         nie trzyma liniatury,  nie zachowuje marginesów ( pismo jest krzywe również w pionie)

          §         obniżony poziom graficzny pisma

            Inne przedmioty:

          §         trudności na  zajęciach wf

          §         trudności z tańcem, zajęciami ruchowymi przy muzyce

          §         nie potrafią czytać map, odczytywać informacji z tabel

          §         na matematyce problemy z geometrią-rysunkami, algebrą-funkcje matematyczne

           

           

          Jak pomóc dziecku?

                

                Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu diagnozują psycholodzy, najlepiej szukać pomocy w najbliższej poradni psychologiczno-pedagogicznej, tam psycholog zbada przyczyny niepowodzeń i zaleci sposób pracy z dzieckiem w domu lub zaleci zajęcia reedukacyjne

                        Zanim wybierzemy się z wizytą do psychologa warto sprawdzić czy dziecko prawidłowo widzi, słyszy, nie ma schorzeń neurologicznych lub narządów ruchu. Przyczyną wielu trudności w nauce mogą być niezdiagnozowane schorzenia.